«جوازخانه» صنعتی قدیمی در تولید روغن
کارخانه‌ها یا «جوازخانه‌ها»ی تولید روغن کنجد و زغیر به روش سنتی در شهر مزارشریف با گذشت سال‌ها هنوز هم پابرجاست.
با پیشرفت تکنالوژی و وسایل مدرن برای استخراج روغن از گیاهان اما هنوزهم این روش سنتی در افغانستان رایج است.
تولید روغن کنجد در جوارخانه‌ها که توسط شتر به شکل ابتدایی و سنتی صورت می گیرد که از هزاران سال بدین‌سو از کشورهای آسیای‌میانه برای مردم افغانستان به میراث مانده است.
خدای‌قل، مالک یکی از جوازخانه‌ها در شهر مزارشریف می‌گوید که این شغل از اجدادش به وی به میراث مانده است. او می‌افزاید که در جوازخانه‌اش روزانه حدود ۳۰ کیلو روغن کنجد و زغیر تولید می‌شود.
روغن کنجد بنا بر دلایل خاصی مصرف‌کننده‌های بسیاری دارد. برخی می‌گویند این روغن نسبت به روغن‌های نباتی قوت بیش‌تر دارد و از نظر صحی نیز این بی‌ضرر است.
شماری از فروشندگان این روغن‌ها می‌گویند که اکنون یک کیلو روغن کنجد در بازار مزارشریف از ۳۰۰ تا ۳۵۰ افغانی به فروش می‌رسد.
روغن کنجد نه‌تنها در خانه‌ها بلکه در بسیاری از هُتل‌های مزارشریف نیز استفاده می‌شود. کنجدپلو یکی از غذاهای معروف در شمال افغانستان است.
- مرتضی صمیمی، خبرگزاری شانا، بلخ
