جنبش شنبه‌های ارغوانی:

فرمان طالبان تهدیدی علیه کرامت انسانی است

در پی صدور فرمانی از سوی رهبر طالبان مبنی بر «جمع‌آوری اجباری افراد دارای اختلالات روانی» در سراسر افغانستان، واکنش‌های نهادهای مدنی و حقوق بشری شدت گرفته است. جنبش «شنبه‌های ارغوانی» با انتشار بیانیه‌ای رسمی، این اقدام را مغایر با اصول حقوق بشر و تعهدات بین‌المللی دانست و نسبت به سوءاستفاده احتمالی از این فرمان در فضای سرکوب‌گرانه کنونی هشدار داد.

بیانیه جنبش «شنبه‌های ارغوانی» تأکید می‌کند که بر اساس کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و دستورالعمل‌های سازمان جهانی بهداشت، هرگونه مداخله در زندگی افراد دارای شرایط روانی باید با رضایت آگاهانه و با هدف توان‌بخشی، حمایت اجتماعی و بازگشت به جامعه صورت گیرد. این مداخلات باید توسط تیم‌های مستقل و متخصص پزشکی و اجتماعی انجام شود و نه توسط نهادهای امنیتی یا مذهبی، و نه با روش‌های اجباری، تنبیهی یا تحقیرآمیز.

در شرایط فعلی افغانستان، که فاقد نظام سلامت و نظارت مؤثر است، نگرانی‌ها از تبدیل این فرمان به ابزاری برای بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه و حذف مخالفان سیاسی و اجتماعی افزایش یافته است.

جنبش شنبه‌های ارغوانی هشدار داده است که چنین اقداماتی می‌تواند به عادی‌سازی خشونت، افزایش ترس عمومی و آسیب‌ جدی به سلامت روانی شهروندان منجر شود.

این جنبش همچنین به عوامل مؤثر در وخامت سلامت روانی در افغانستان اشاره کرده است؛ از جمله سیاست‌های سرکوب‌گرانه، آپارتاید جنسیتی علیه زنان، نقض حقوق بنیادین، بیکاری گسترده و فقر. به باور این نهاد، ادامه چنین سیاست‌هایی نه‌تنها بحران سلامت روان را تشدید می‌کند، بلکه نرخ خودکشی و آسیب‌های اجتماعی را نیز افزایش خواهد داد.

جنبش شنبه‌های ارغوانی در پایان بیانیه خود از سازمان ملل متحد، شورای حقوق بشر و نهادهای مدافع حقوق بشر خواسته است تا اقدامات فوری و مؤثری برای جلوگیری از اجرای این فرمان و لغو نهاد موسوم به «وزارت امر به معروف و نهی از منکر» در افغانستان انجام دهند.

این جنبش تأکید دارد که مقابله با بحران سلامت روان در افغانستان نیازمند تغییر سیاست‌های سرکوب‌گرانه و تقویت حمایت‌های اجتماعی و انسانی است.