آیا طالبان به دختران اجازه مکتب‌رفتن تا صنف دوازدهم را داده‌اند؟

وزارت معارف افغانستان می‌گوید که طالبان در تمامی ولسوالی‌های ولایت کندز به دختران اجازه داده‌اند که تا ختم دوره مکتب درس بخوانند؛ اما مسئولان محلی از چنین اجازه‌ای ابراز بی‌خبری می‌کنند.

نوریه نزهت، سخنگوی وزارت معارف افغانستان به دویچه‌وله گفت که گروه طالبان نه‌تنها در ولایت کندز بلکه در شماری از ولایات دیگر افغانستان مثل بغلان و سرپل به دختران اجازه داده‌اند که تا ختم دوره تعلیمی به تعلیم و تربیه ادامه بدهند.

او گفت: «در ولایت کندز در مجموع در تمام ولسوالی‌هایش این اجازه برای دختران داده شده است. ولی در تعداد دیگری از ولایات افغانستان، در ولسوالی‌های معدودی هنوز هم برخی محدودیت‌ها فراروی تعلیم دختران وجود دارد.»

اگر این خبر مورد تأیید قرار بگیرد، تغییر واضح در نگاه طالبان به زنان را نشان می‌هد. این گروه در زمان حاکمیت خود مخالف کار و تعلیم زنان بود و به دختران اجازه نمی‌داد فراتر از دوره ابتداییه به تعلیم ادامه بدهند.

خانم نزهت در پاسخ به این سؤال که وزارت معارف چگونه موفق به این کار شده است، گفت: «ما از طریق مردم محل یک نوع ارتباط غیرمستقیم با گروه طالبان برقرار کردیم و به آنها این مسئله را تفهیم کردیم که معارف با مسائل سیاسی و نظامی ارتباط ندارد و ما یک نهاد کاملاً بی‌طرف هستیم تا آنها در مقابل تعلیم و تربیه فرزندان افغان به ویژه دختران ممانعت ایجاد نکنند که خوشبختانه این خواسته ما در بسیاری از بخش‌های افغانستان از سوی گروه طالبان لبیک گفته شد.»

سخنگوی وزارت معارف می‌گوید که این پیام از طریق مردم محل به این وزارت رسیده است: «ما از طریق بزرگان محل با آنها (طالبان) در تماس هستیم.» به گفته خانم نزهت این پیام تقریباً دو هفته پیش داده شد.

افغانستان: آموزش برای همه

مهاجره آرمانی در نزدیک شهر جلال‌آباد در شرق افغانستان در یک صنف دخترانه درس می‌دهد. این دختران تا سقوط طالبان در سال ۲۰۰۱ از رفتن به مکتب بازداشته می‌شدند. ده سال پس از آن حدود ۷۴ درصد دختران برای آموختن منظم به مکاتب ابتدایی می‌روند.

بنا بر معلومات وزارت معارف دختران در بعضی مناطق زیر کنترل طالبان تا ختم دوره ابتدائیه (صنف ششم) و در برخی مناطق تا ختم دوره متوسطه یعنی صنف نهم اجازه رفتن به مکتب را داشتند. نزهت می‌گوید طالبان گفته‌اند که پس از این دختران اجازه دارند تا ختم صنف دوازدهم به تعلیم خود ادامه دهند.

اما نجیب ثاقب، رئیس معارف کندز می‌گوید که در این مورد توافق خاصی وجود نداشته است. گروه طالبان نیز در این رابطه هنوز چیزی نگفته است.

غلام‌ربانی ربانی، عضو شورای ولایتی کندز گفت از سال‌ها به این طرف در مناطقی که تحت کنترل طالبان است، اگر در مکاتب دخترانه معلمان زن باشند، دختران اجازه دارند درس بخوانند. او افزود: «درس خواندن دختران (بالاتر از صنف ششم) تحت آموزش استادان مرد فعلاً هم بند است.» به گفته او با آنکه اکثریت مکاتب باز است، اما حضور دختران در مکاتب کمرنگ است.

بازگشایی نیمی از مکاتب مسدود شده

بر اساس معلومات وزارت معارف افغانستان در سال گذشته در بیش از ۲۰ ولایت افغانستان ۱۰۸۰ باب مکاتب به دلیل جنگ و خشونت مسدود بودند که از این تعداد ۵۰۰ باب مکتب بازگشایی شده و هنوز هم ۴۳۰ باب مکتب دیگر در بخش‌هایی از افغانستان مسدودند. وزارت معارف می‌گوید که مکاتب مسدود شده در ولایات کندز، غزنی، زابل، هلمند، پکتیکا و بدخشان بازگشایی شده‌اند.

بنا بر آمار وزارت معارف افغانستان در سال روان خورشیدی ۹.۴ میلیون کودک در افغانستان به مکتب می‌روند که ۳.۵ میلیون یعنی ۳۸ درصد آن دختران‌اند. هنوز هم ۳.۷ میلیون کودک از مکتب بازمانده‌اند، که بیش از ۷۵ درصد آنان را دختران تشکیل می‌دهند.

در ولایت کندز حدود ۵۱۹ نهاد آموزشی به شمول مکاتب، مدارس، دارالحفاظ‌ها و تربیه معلم فعال است. به گفته نجیب ثاقب، رئیس معارف کندز در تمام ولسوالی‌ها مکاتب دخترانه بازند و کدام مانعی برای آموزش دختران وجود ندارد. اما غلام‌ربانی ربانی، عضو شورای ولایتی کندز می‌گوید که هنوز هم بعضی از مکاتب وجود دارند که از اثر جنگ و ناامنی مسدودند.

• منبع: دویچه‌وله