بازی دوباره بر سر بگرام؛

پهپادهای ناشناس، قطع ارتباطات و نشست محرمانه طالبان

همزمان با نشست سه‌روزه طالبان در قندهار به ریاست هبت‌الله آخوندزاده، پروازهای ناشناس پهپادها بر فراز کابل و اطراف پایگاه هوایی بگرام، در کنار اختلال سراسری اینترنت در روزهای گذشته، گمانه‌زنی‌ها درباره واگذاری مجدد این پایگاه استراتژیک به نیروهای خارجی را تقویت کرده و فضای امنیتی کشور را وارد مرحله‌ای تازه و پرابهام کرده است.

نشست قندهار با حضور والیان، فرماندهان نظامی و چهره‌های ارشد طالبان، به دعوت رهبر این گروه برگزار شده و تمرکز آن بر بررسی آینده پایگاه هوایی بگرام، اصلاحات ساختاری درون‌سازمانی و تدوین راهبردهای اطلاع‌رسانی در شرایط بحرانی است. این نشست در حالی برگزار می‌شود که تحرکات امنیتی بی‌سابقه در کابل، به‌ویژه پروازهای مکرر پهپادهای ناشناس در اطراف بگرام، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده است.

منابع محلی از آغاز این پروازها در ساعات اولیه صبح شنبه خبر داده‌اند؛ پروازهایی که هیچ نهاد یا کشوری مسئولیت آن را بر عهده نگرفته و مقامات طالبان نیز در برابر پرسش‌ها سکوت اختیار کرده‌اند. گزارش‌هایی از پروازهای مشابه در شامگاه پنج‌شنبه نیز منتشر شده که احتمال وجود یک عملیات هدفمند را تقویت می‌کند.

در همین حال، قطع کامل اینترنت و شبکه‌های مخابراتی که در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته گذشته به‌طور همزمان در سراسر افغانستان رخ داد و تا روز چهارشنبه ادامه داشت، بدون هیچ اطلاع‌رسانی رسمی صورت گرفت. این اختلال ارتباطی، که هم‌زمان با تحرکات پهپادی و مقدمات نشست قندهار رخ داد، از سوی بسیاری از ناظران به‌عنوان بخشی از یک سناریوی امنیتی گسترده تلقی می‌شود؛ سناریویی که ممکن است به واگذاری مجدد پایگاه بگرام به نیروهای خارجی منتهی شود.

شایعاتی در شبکه‌های اجتماعی از احتمال واگذاری مجدد پایگاه بگرام به نیروهای آمریکایی حکایت دارد. این ادعاها تاکنون از سوی هیچ منبع رسمی تأیید یا رد نشده‌اند، اما هم‌زمانی این تحولات با مواضع اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، که بارها بر اهمیت ژئوپلیتیک بگرام تأکید کرده، بر شدت گمانه‌زنی‌ها افزوده است. منابع خبری از رایزنی‌های پنهانی ترامپ با مقامات امنیتی ایالات متحده برای بازپس‌گیری بگرام خبر داده‌اند.

در واکنش به این تحولات، چهره‌های نظامی برجسته طالبان از جمله فصیح‌الدین فطرت، رئیس ستاد ارتش، و تاجمیر جواد، معاون استخبارات، مواضعی تند اتخاذ کرده‌اند. آنان با هشدار درباره «واگذاری حتی یک وجب خاک»، تهدید به تکرار حملات انتحاری کرده‌اند. همچنین انتشار ترانه‌های تهدیدآمیز از سوی جنگجویان طالبان، نشانه‌ای از تنش‌های درونی و شکاف‌های احتمالی در ساختار این گروه در مواجهه با سناریوی واگذاری بگرام است.

پایگاه هوایی بگرام، که سال‌ها نماد حضور نظامی آمریکا در افغانستان بوده، بار دیگر در مرکز تحولات ژئوپلیتیک منطقه قرار گرفته است. هم‌زمانی نشست قندهار، تحرکات پهپادی و اختلال ارتباطی اخیر، نشان از بحرانی دارد که می‌تواند ساختار قدرت طالبان را دستخوش تغییر کند. اگر واگذاری بگرام به واقع در دستور کار باشد، افغانستان ممکن است وارد مرحله‌ای تازه از بازتعریف روابط خارجی و بازآرایی نیروهای داخلی شود؛ مرحله‌ای که پیامدهای آن فراتر از مرزهای این کشور خواهد بود.

  • بلخی؛ خبرگزاری شانا