هفتادمین سالگرد تشکیل شورای اروپا؛ وظیفه این شورا چیست؟

به گزارش شانا به نقل از یورونیوز؛ مراسمی برای بزرگداشت هفتاد سالگی شورای اروپا سه‌شنبه یکم اکتبر در مقر این سازمان در استراسبورگ برگزار شد و مهمان افتخاری این مراسم، امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه بود که در سخنرانی خود شورای اروپا را «بنیادی مشترک به نام اخوت بزرگ اروپا» توصیف کرد.

شورای اروپا چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

شورای اروپا یک سازمان بین دولتی است که نقش آن حفظ و حمایت از حقوق بشر و حاکمیت قانون در قاره اروپا است. این نهاد از اختیارات قانون‌گذاری برخوردار نیست و صرفاً توافق‌نامه‌ها و معاهده‌های کشورهای اروپایی را اجرایی  و ارتقا می‌بخشد. معروف‌ترین بازوی اجرای این نهاد دادگاه حقوق بشر اروپا (متشکل از یک قاضی از هر کشور عضو) است که از کنوانسیون اروپایی حقوق بشر حمایت می‌کند. کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در سال ۱۹۵۰ میلادی در رم امضا شد و یکی از برجسته‌ترین دستاوردهای شورا محسوب می‌شود.

از دیگر کنوانسیون‌های برجسته شورا می‌توان به کنوانسیون حفظ حیات وحش اروپا و زیستگاه‌های طبیعی (اولین پیمان بین‌المللی برای حمایت از حیات وحش و محیط زیست)، کنوانسیون اروپایی حقوق بشر در مورد لغو مجازات اعدام و چهارچوب مرجع مشترک اروپایی برای زبان‌ها اشاره کرد.

منشور اجتماعی اروپا که در سال ۱۹۶۱ به تصویب رسید، توافقی است که بیشتر وسعت اجرایی را در سطح جهانی دارد.

بر اساس این منشور، حقوق شهروندان کشورهای عضو برای حق کار، بهره‌مندی از تامین اجتماعی و خدمات پزشکی باید تضمین شود. در سال ۱۹۸۸ منشور اصلاح شد تا شامل امنیت محل‌ کار، فرصت‌های برابر و حمایت اجتماعی از سالمندان شود. مجدداً در سال ۱۹۹۶ تغییراتی برای در برگرفتن مواردی چون محافظت در برابر فقر و محرومیت اجتماعی، احقاق حق مسکن، حمایت مالی در صورت تعدیل نیرو همین‌طور حمایت از آزار و اذیت در محل کار، داده شد.

کار این شورا موضوعات گوناگون دیگری از جمله دوپینگ، قاچاق انسان، سوءاستفاده جنسی از کودکان، جرم در فضای مجازی، حریم خصوصی داده‌ها، خشونت علیه زنان، حمایت از اقلیت‌های نژادی، آزادی و حمایت از مطبوعات، حقوق زبانی، آزادی انتخابات و مقررات دارویی را نیز در بر می‌گیرد.

نقش شورای اروپا در اتحادیه اروپا

شورای اروپا را نباید با شورای اروپایی یا شورای اتحادیه اروپا اشتباه گرفت. شورای اروپا نهادی از اتحادیه اروپا نیست. البته با توجه به اینکه اتحادیه اروپا پرچم شورای اروپا که در سال ۱۹۵۵طراحی شده بود را در سال ۱۹۸۵ به عنوان پرچم رسمی اتحادیه اروپا برگزید، این اشتباه طبیعی است. علاوه بر این اتحادیه اروپا، سرود رسمی شورای اروپا (سرود شادی؛ قطعه پایانی سمفونی شماره نهم بتهوون) را نیز به عنوان سرود رسمی خود برگزید.

هیچ کشوری بدون عضویت در شورای اروپا به یک کشور عضو اتحادیه اروپا تبدیل نشده است. کشورهای غیرعضو شامل کوزوو، قزاقستان، بلاروس و شهر واتیکان است. کشورهای دارای جایگاه ناظر در این شورا شامل ژاپن، کانادا، مکزیک و ایالات متحده می‌شود.

شورای اروپا در سال ۱۹۴۹ میلادی تاسیس شد و ۸۳۰ میلیون نفر در ۴۷ کشور را نمایندگی می‌کند. تاسیس شورا ماحصل پیمان لندن است که در ۵ می ۱۹۴۹ توسط کشورهای بنیان‌گذار یعنی بلژیک، دانمارک، فرانسه، ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ، سوئد و بریتانیا امضا شد.

روز امضای پیمان لندن به عنوان «روز اروپا» هرساله جشن گرفته می‌شود.

نهاد قانونی این شورا شامل کمیته وزیران (وزیران خارجه کشورهای عضو) و شورای پارلمانی که شامل نمایندگان پارلمان هر کشور عضو از هر طیف سیاسی است.

کنگره شورای اروپا از نمایندگان سیاسی مقامات محلی و منطقه‌ای همه کشورهای عضو تشکیل شده است. زبان‌های رسمی این سازمان انگلیسی و فرانسوی است؛ اما آلمانی، ایتالیایی و روسی نیز به عنوان زبان‌های کاری شناخته می‌شوند.

دبیرکل این شورا توسط شورای پارلمانی برای پنج سال انتخاب می‌شود.

ماریا پژژینوویچ بوریچ، وزیر خارجه پیشین کرواسی در حال حاضر دبیرکل شورای اروپا است که در ژوئن سال ۲۰۱۹ توسط شورای پارلمانی به این مقام منصوب شد.