زندان بی‌صدا: قطع اینترنت توسط طالبان خیانت به ۴۰ میلیون انسان

در بیانیه نی آمده است که طالبان بدون ارائه هیچ‌گونه دلیل مشخص، خدمات اینترنت را در سراسر افغانستان به‌طور ناگهانی قطع کرده‌اند. این اقدام همزمان با برگزاری نشست مخالفان طالبان در اسلام‌آباد پاکستان صورت گرفته و به باور این نهاد، می‌تواند تلاشی برای جلوگیری از پوشش رسانه‌ای و افشای اطلاعات حساس باشد. نی در تبعید هشدار داده است که طالبان با این اقدام، عملاً افغانستان را به «زندان بزرگی» در عصر ارتباطات تبدیل کرده‌اند.

این نهاد همچنین به احتمال وجود انگیزه‌های پنهان در پشت این تصمیم اشاره کرده است. برخی منابع به نقل از نی گفته‌اند که قطع اینترنت ممکن است بخشی از معامله‌ای محرمانه با ایالات متحده باشد، به‌ویژه پس از آزادی یکی از چهار گروگان آمریکایی. اگر این فرضیه صحت داشته باشد، قطع ارتباطات عمومی به‌عنوان ابزار چانه‌زنی سیاسی در سطح بین‌المللی، نقض مضاعف حقوق مردم افغانستان تلقی می‌شود.

نی در تبعید تأکید کرده است که قطع اینترنت نه‌تنها دسترسی شهروندان به اطلاعات، آموزش و خدمات را محدود می‌کند، بلکه امرار معاش میلیون‌ها نفر را نیز با خطر مواجه می‌سازد. در کشوری که بسیاری از مشاغل، آموزش‌ها و ارتباطات خانوادگی به اینترنت وابسته‌اند، چنین اقدامی می‌تواند تبعات اقتصادی، روانی و اجتماعی گسترده‌ای داشته باشد.

در بخش دیگری از بیانیه، این نهاد طالبان را متهم کرده است که با قطع اینترنت، در تلاش‌اند «اخبار و جنایات» خود را از چشم جامعه جهانی پنهان کنند. این نگرانی به‌ویژه در شرایطی مطرح می‌شود که گزارش‌هایی از سرکوب زنان، بازداشت‌های خودسرانه و محدودیت‌های شدید رسانه‌ای در افغانستان منتشر شده است. قطع اینترنت، امکان مستندسازی و ارسال اطلاعات به نهادهای بین‌المللی را به‌شدت محدود می‌کند.

نی در تبعید از کشورهای در تعامل با طالبان خواسته است تا به‌خاطر حمایت از مردم افغانستان، هرگونه همکاری با این گروه را به حالت تعلیق درآورند. همچنین از نهادها و کشورهایی که امکان ارائه اینترنت بدون نیاز به زیرساخت فیزیکی دارند، درخواست کرده است تا این خدمات را در اختیار مردم افغانستان قرار دهند. این پیشنهاد، به‌ویژه در شرایطی که فناوری‌های ماهواره‌ای مانند استارلینک در دسترس هستند، می‌تواند راهی برای مقابله با محدودیت‌های طالبان باشد.

در پایان، بیانیه نی در تبعید نه‌تنها یک هشدار حقوق بشری، بلکه فراخوانی برای اقدام جهانی است. قطع اینترنت در افغانستان، فراتر از یک تصمیم فنی، اقدامی سیاسی با پیامدهای انسانی و دیپلماتیک است. اگر جامعه جهانی در برابر این اقدام سکوت کند، نه‌تنها حقوق مردم افغانستان، بلکه اعتبار اصول جهانی آزادی ارتباطات نیز زیر سؤال خواهد رفت.

• بلخی؛ خبرگزاری شانا