زلزله مرگبار شرق افغانستان؛ آزمونی برای همبستگی منطقه‌ای و جهانی

در ساعات پایانی شب، زمین‌لرزه‌ای شدید ولایت‌های کنر، نورستان، ننگرهار و لغمان را لرزاند. طبق اعلام سخنگوی وزارت داخله طالبان، در کنر بیش از ۶۱۰ نفر جان باختند و بیش از ۱۳۰۰ نفر زخمی شدند. در ننگرهار نیز ۱۲ کشته و ۲۵۵ زخمی گزارش شده‌اند.

گزارش‌های میدانی از کمبود شدید امکانات پزشکی، نیاز فوری به خون و نبود پزشکان زن حکایت دارند، عواملی که روند درمان را با چالش‌های جدی مواجه کرده‌اند.

در واکنش به این فاجعه، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، با صدور پیامی رسمی ضمن ابراز تسلیت به مردم افغانستان، آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه و همکاری در امدادرسانی اعلام کرد.

اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز با اشاره به شدت زمین‌لرزه و ابراز همدردی با خانواده‌های قربانیان، تأکید کرد که ایران آماده است در روند امداد و نجات با حکومت افغانستان همکاری کند.

در سطح جهانی نیز واکنش‌ها قابل توجه بود. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، با ابراز تأسف از وقوع این حادثه، خواستار تلاش بیشتر تیم‌های نجات شد و اعلام کرد که تیم‌های سازمان ملل در افغانستان آماده کمک‌رسانی هستند. اتحادیه اروپا و گزارشگر ویژه حقوق بشر برای افغانستان نیز با صدور بیانیه‌هایی، همدردی خود را اعلام و آمادگی برای کمک را ابراز کردند.

با وجود این واکنش‌ها، خلأهایی جدی در روند امدادرسانی مشهود است. نبود هماهنگی میان نهادهای داخلی و بین‌المللی، ضعف زیرساخت‌های درمانی، و محدودیت‌های حکومتی در اطلاع‌رسانی شفاف، روند نجات را کند کرده‌اند.

تلویزیون ملی تحت کنترل طالبان از مردم خواسته برای اهدای خون به مراکز درمانی مراجعه کنند، اما مشارکت عمومی هنوز به سطح مطلوب نرسیده است. در چنین شرایطی، نقش نهادهای مدنی، رسانه‌های مستقل و گروه‌های داوطلب بیش از پیش حیاتی است.