نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
تشدید مواضع رسمی مقامات طالبان در کابل مبنی بر عدم به رسمیت شناختن خط دیورند و احیای ایده تاریخی «پشتونستان بزرگ»، نگرانی‌های جدی را در مورد تمامیت ارضی و ثبات داخلی پاکستان برانگیخته است.
این رویکرد، روابط پرتنش دوجانبه را وارد فاز جدیدی از تقابل ژئوپلیتیکی کرده است؛ زیرا نفی یک‌جانبه مرز بین‌المللی شناخته‌شده توسط یک دولت همسایه، یک چالش مستقیم علیه حاکمیت ملی تلقی می‌شود. این موضوع نه تنها مناقشات تاریخی را دوباره فعال کرده، بلکه به یک مسئله امنیتی و ایدئولوژیک تبدیل شده که پتانسیل بی‌ثباتی در جنوب آسیا را افزایش می‌دهد.
ابعاد این تهدید در یادداشت تحلیلی دکتر خالدین ضیایی، رئیس اندیشکده گفتمان تعلیمی ملت افغانستان، مورد بررسی قرار گرفته است.
دکتر ضیایی مطرح می‌کند که طرح مسئله «پشتونستان بزرگ»، که بخش‌های پشتون‌نشین پاکستان را در بر می‌گیرد، هدفی فراتر از منازعه مرزی دارد و در واقع یک اقدام سیاسی و ایدئولوژیک برای تحریک جریان‌های جدایی‌طلب داخلی در ایالت‌هایی مانند خیبرپختونخوا و بلوچستان است.
بر اساس این دیدگاه، در شرایطی که پاکستان با مشکلات اقتصادی و سیاسی داخلی دست و پنجه نرم می‌کند و همزمان با حملات مستمر تحریک طالبان پاکستان (TTP) روبه‌رو است، موضع طالبان می‌تواند یک پروژه «واگرایی ملی» را تقویت کند و امنیت داخلی پاکستان را در معرض خطر قرار دهد.
دکتر ضیایی همچنین چشم‌انداز امنیتی را تحلیل می‌کند و عنوان می‌کند که اظهارات تهاجمی برخی فرماندهان طالبان مبنی بر اقدام نظامی برای تصرف مناطق مورد مناقشه، چشم‌انداز افزایش درگیری‌های مرزی و فرسایش توان امنیتی پاکستان را پیش رو قرار می‌دهد.
وی بر این باور است که پاکستان برای مقابله با این تهدید چند بُعدی که در صورت عدم مهار می‌تواند به بحرانی با ابعاد تاریخی (مشابه فاجعه جدایی بنگلادش در ۱۹۷۱) منجر شود، نیازمند بازنگری در راهبرد خود است. راهکار پیشنهادی او اتخاذ یک سیاست بازدارندگی چندوجهی است که ابعاد نظامی، اطلاعاتی، دیپلماتیک و ایدئولوژیک را در بر گیرد تا از طریق آن، ضمن مهار نفوذ طالبان، از فروپاشی ژئوپلیتیکی جلوگیری شود.
درگیری طالبان و پاکستان بیش از آن‌که جنگی واقعی باشد، نمایشی برای مشروعیت‌بخشی به طالبان در قامت دولت ملی است. این تنش‌ها با هدف بازسازی موازنه قدرت منطقه‌ای طراحی شده‌اند و رسانه‌ها با برجسته‌سازی شعارهای وطن‌پرستانه، طالبان را از یک گروه افراطی به چهره‌ای قابل مذاکره در سطح بین‌المللی بدل می‌سازند.
در حالی‌که از تنش‌های مرزی و حمله‌های متقابل میان طالبان و پاکستان مدت زیادی نمی‌گذرد، نمایندگان دو طرف در ترکیه سرگرم گفت‌وگو هستند. طالبان از اعلام نتیجه خودداری می‌کند و می‌گوید هنوز زود است قضاوت شود. این نشست‌ها در فضایی از بی‌اعتمادی و رقابت امنیتی جریان دارد و پیامدهایش می‌تواند بر سرنوشت مردم افغانستان سنگین باشد.
وزارت دفاع طالبان اعلام کرد توافقنامه دوحه با پاکستان فاقد جزئیات محرمانه است و تنها شامل آتش‌بس، احترام متقابل و عدم حمایت از حملات می‌شود. این در حالی‌ست که اظهارات وزیر دفاع پاکستان درباره محرمانه بودن مفاد توافق، واکنش‌هایی را برانگیخته و انتشار نیافتن متن توافقنامه، انتقادهایی را متوجه طالبان کرده است.
ذاکر جلالی توافق آتش‌بس طالبان و پاکستان را پیروزی دیپلماتیک خوانده و از تعهد طرف پاکستانی به عدم مداخله استقبال کرده است. اما منتقدان، از جمله جریان روند سبز، این توافق را مهر تأیید بر معاهده گندمک و تثبیت خط دیورند می‌دانند؛ سکوت طالبان را عقب‌نشینی حقوقی و مردم را قربانیان بی‌صدای این معامله تاریخی می‌خوانند.