نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
پاکستان و روسیه از گذشته دارای روابطی حداقلی بوده‌اند، اما نگاه دو کشور به گسترش روابط موجب شده بسیاری به روابط چند بعدی‌تر و بسترهای فراوان برای همکاری و همگرایی دو در منطقه توجه کنند. در این حال با توجه به تحولات یک سال گذشته و برای درک بهتری از نوع روابط دو سویه به […]
پاکستان و روسیه از گذشته دارای روابطی حداقلی بوده‌اند، اما نگاه دو کشور به گسترش روابط موجب شده بسیاری به روابط چند بعدی‌تر و بسترهای فراوان برای همکاری و همگرایی دو در منطقه توجه کنند. در این حال با توجه به تحولات یک سال گذشته و برای درک بهتری از نوع روابط دو سویه به گفتگویی با دکتر علی بمان اقبالی زارچ پرداخته‌ایم:
اگر به روابط کنونی روسیه با پاکستان با یک دهه قبل نگاهی داشته باشیم آیا تحولاتی در روابط دو کشور ایجاد شده است؟
روابط روسیه با پاکستان در قرن بیستم بیش از هر چیزی تحت تأثیر جنگ افغانستان و اشغالان توسط شوروی بود و پاکستان در سال‌های اشغال نقش مهمی در پشتیبانی از گروه‌های جهادی افغانستان و مبارزه در پایان دادن به اشغال داشت. بعد از ۱۹۹۰ و فروپاشی شوروی تا سال ۲۰۱۰ روابط دو کشور وضعیت سکون داشت و رصد تحولات توأمان با احتیاط متقابل دنبال شده است. همزمان روسیه در نیمه دوم قرن بیستم تا اول قرن بیست و یکم همکاری قوی و گسترده با دهلی نو به عنوان رقیب جدی پاکستان داشت. از طرف دیگر پاکستان شریک جدی و همکار آمریکا و چین بوده است.
اما تقریباً از سال ۲۰۱۰ تحرکات در روابط شروع شد تا اینکه در سال ۲۰۱۴ تحریم‌های تسلیحاتی پاکستان توسط روسیه لغو شد و در واقع اولین مانور مشترک طرفین در سال ۲۰۱۶ برگزار شد.
اهمیت کنونی روسیه در سیاست خارجی پاکستان و دکترین سیاست خارجی این کشور چیست؟
پاکستانی‌ها از مدت‌ها قبل نوعی تنوع‌بخشی در سیاست خارجی را شروع کرده‌اند و در واقع تمرکز تمام‌عیار سیاست خارجی در ارتباط با ایالات متحده امریکا و چین را کمتر کرده‌اند و برنامه جامعی را برای ارتباط با کشورهایی که روابط بسیار نزدیک و دوستانه با هند داشته را شروع کرده‌اند. علاوه بر این روسیه برای آنها از اهمیت قابل‌توجهی برخوردارند و پاکستانی‌ها علاقه‌مندند در فرایند همکاری راهبردی و گسترده خودشان با چین از امکانات و ظرفیت روسیه هم بهره‌برداری کنند.
در واقع در این بخش بیش از هرچیز نگاه جدی به توان اقتصادی روسیه از طریق توسعه بنادر و سرمایه‌گذاری در خطوط لوله انتقال انرژی توسط روسیه مورد توجه شده است.
از طرف دیگر به هر حال روس‌ها یک همسایه مهم و قابل توجه برای افغانستان بوده و تحولات آن مورد توجه مسکو بوده است. تا این که در این موضوع علاقه‌مند روابط با روسیه گسترش یابد و رایزنی‌های قابل‌توجهی هم داشته‌اند. بویژه که در این اواخر روسیه در فرایند صلح افغانستان و مذاکره و سیاسی گروه‌های افغانستان نقش جدی ایفا می‌کند و سعی دارد تا روند گفتگوهای صلح افغانستان را به نوعی مدیریت کند. چنانکه شاهد بودیم در ماه گذشته نشست در روسیه با مشارکت کشورهای خارجی و گروه‌های نمایندگان افغانستان و طالبان برگزار شد.
در تحولات یک سال گذشته منطقه مهم‌ترین متغیرها و بسترهای همکاری پاکستان و روسیه در چه حوزه‌هایی قرار داشته است؟
روس‌ها بعد از جنگ دوم خلیج فارس و اشغال عراق توسط امریکا و تحولات در خاورمیانه بخصوص اشغال لیبی رویکرد جدید در تعاملات بین‌المللی را شروع کردند و نوعی جدیدی از حضور پرقدرت این کشور در عرصه بین‌المللی را مشاهده کردیم چنانچه شاهد همکاری با جمهوری اسلامی ایران در سوریه بودیم که به هر حال راهبرد کشورهای غربی چون امریکا در مورد سوریه را ناکام کنند و اولویت اصلی آنها کنار زدن آقای بشار اسد از قدرت به نتیجه نرسیدند. در واقع روس‌ها از ۲۰۱۴ یک رویکرد قدرتمندتری را در تعاملات بین‌المللی و تنوع‌بخشیدن به روابط با کشورهای مختلف شروع کردند و از طرف دیگر سعی کردند کنشگری جدید سیاسی را در عرصه بین‌المللی به نمایش بگذارند. چنانچه در قضایای اوکراین هم با قدرت تمام وارد شدند و برنامه غربی‌ها برای نزدیک شدن به مرزهای روسیه و در واقع تهدید ثبات سیاسی و تمامیت ارضی را ناکام گذارند.
برای روس‌ها در شرایط جدید روابط با کشورهایی چون پاکستان نقش که مهمی در افغانستان دارد مد نظر بوده و خصوصاً که روسیه به هر حال نگران گروه‌های افراطی وهابی و سلفی در آسیای میانه است و به گونه‌ای که بعد از در سوریه آنها به نوعی به افغانستان نقل‌مکان کرده‌اند و همین چند وقت پیش هم در مورد رشد خطر افراط‌گرایی و حضور اینها در منطقه در افغانستان و آسیای میانه هشدار داد.
به علاوه روس‌ها توسعه روابط با پاکستان را برای موضوع مهم محدود کردن نفوذ امریکا در غرب آسیا و خاورمیانه دنبال میکنند بر کسی پوشیده نیست که این روند بخشی از سیاست تهاجمی منطقه‌ای مسکو در سال‌های اخیر است.
آقای یوری کوچولو، رایزن بازرگانی روسیه در کراچی اعلام کرد که حجم مبادلات طرفین در سال ۲۰۱۸ هشتصد میلیون دلار بوده و نسبت به حجم روابط قابل توجه مبادلات خارجی روسیه بسیار کمی است. اما این آمار نبست به سال قبل از خود رشد قابل‌توجهی داشته است و طرفین برنامه قابل‌توجهی برای گسترش روابط مختلف دارند. روس‌ها نگاه جدی به مشارکت در خط لوله گاز شمال جنوب و پروژه خط لوله کراچی لاهور دارند و برای آنها مهم است. در واقع مسکو به تمامی پروژه‌هایی که به نوعی مرتبط با انرژی و مصرف برق توجه دارند. آنها در حال ساخت نیروگاه ۶۰۰ مگابایت و توسعه صنایع فلزی پاکستان هستند و همچنین علاقه‌مند می‌باشند که از ظرفیت بندر گوادر برای دسترسی به آب‌های گرم اقیانوس هند و دریای عرب بهره بگیرند. این امر مورد نظر چینی‌ها است به نوعی در این مورد از توسعه روابط روسیه و پاکستان حمایت می‌کند.
یکی از پرسشهای مهم در نوسازی و توسعه کشورها این است که «چرا برخی کشورها توسعه مییابند و برخی نه؟» و گاهی حتی اگر بهزور هم کمی به جلو برده شوند، باز بهراحتی به عقب بازمیگردند؟ چه چیزی است که تفاوت کشورها را رقم میزند؟ چه چیزی است که کشوری را می‌کند «ژاپن» یا «آلمان» […]
رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی گفت تهدید هراسافگنی از افغانستان افزایش یافته است.
رسانهها به نقل از ضمیر کابلوف، نماینده ویژه پوتین در امور افغانستان اعلام کرده‌اند که ششمین نشست «فُرمت مسکو» درباره افغاستان، ۱۹جوزا در تهران، برگزار خواهد شد.
زمانی که قدرتی بزرگ، وارد حوزۀ نفوذ سنتیِ قدرتی متوسط میشود، یک شیوۀ رویارویی برای طرفِ ضعیفتر آن است که از درگیری مستقیم با قدرت نیرومندتر پرهیز کرده و هزینۀ حضورش را زیاد کند. وضعیتی که به مداخلهگرِ خارجی، ضربه زده و هزینه تحمیل کند؛ وضعیتی مبهم و خاکستری!
دیدگاه بسته شده است.