بازدید سفیر ایران از موزه افغانستان در سایه چالش‌های حقوق بشری طالبان و اختلافات بر سر آب

علیرضا بیکدلی، سفیر ایران در کابل، با حضور در موزه ملی افغانستان بر عمق ریشه‌های تاریخی و فرهنگی مشترک دو کشور تأکید کرد و از تقویت سیاست همسایگی بر اساس این اشتراکات سخن گفت. این بازدید در حالی صورت می‌گیرد که ایران به عنوان یکی از معدود کشورهای به رسمیت‌شناسنده‌ رژیم طالبان، سفارت افغانستان در تهران را به این گروه واگذار کرده است. با این حال، روابط طرفین همواره با چالش‌هایی از جمله اختلاف بر سر حق‌آبه رودخانه هیرمند همراه بوده است.

در همین حال، گزارش‌های متعددی از نقض گسترده حقوق بشر، به ویژه علیه اقلیت‌های مذهبی مانند هزاره‌ها و شیعیان در افغانستان منتشر شده است. شکنجه و کشتار غیرنظامیان، محدودیت‌های شدید بر آزادی بیان و فعالیت‌های مدنی، از جمله مواردی است که نگرانی‌های جدی را در سطح بین‌المللی برانگیخته است. این در حالی است که ایران به عنوان یک کشور همسایه و با توجه به جمعیت قابل توجه شیعیان در افغانستان، انتظار می‌رود نقش فعال‌تری در حمایت از حقوق اقلیت‌ها و محکوم کردن نقض این حقوق ایفا کند.

کارشناسان معتقدند که بازدید سفیر ایران از موزه ملی افغانستان در شرایط کنونی، پیام‌های متناقضی را ارسال می‌کند. از یک سو، این بازدید نشان از تلاش ایران برای تعمیق روابط با طالبان و تقویت همکاری‌های دوجانبه دارد. از سوی دیگر، با توجه به وضعیت حقوق بشری در افغانستان و اختلافات موجود بر سر آب، این اقدام می‌تواند به عنوان حمایت ضمنی از طالبان و نادیده گرفتن نگرانی‌های بین‌المللی در خصوص وضعیت افغانستان تعبیر شود.

انتظار می‌رود که ایران با توجه به نفوذ خود در منطقه و روابط تاریخی با افغانستان، از موقعیت خود برای تأثیرگذاری بر طالبان در جهت بهبود وضعیت حقوق بشر و حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات با کشورهای همسایه استفاده کند.