آغاز به کار «جریان ادبی و تاریخی افغانستان»؛ فراخوان برای تاریخ‌نگاری بی‌طرفانه

«جریان ادبی و تاریخی افغانستان» با هدف صیانت از تنوع فرهنگی و ترویج روایت‌های مستند تاریخی به رهبری داکتر بسم‌الله م آغاز به کار کرد. این نهاد با فراخوان از نخبگان، بر لزوم تاریخ‌نگاری بی‌طرفانه و دوری از تعصبات سیاسی در سایه محدودیت‌های رژیم طالبان تأکید دارد.

«جریان ادبی و تاریخی افغانستان» با هدف بازخوانی هویت ملی، صیانت از تنوع فرهنگی و ترویج روایت‌های تاریخی مبتنی بر حقیقت، فعالیت‌های رسمی خود را به رهبری داکتر بسم‌الله م آغاز کرد.

این نهاد فرهنگی با تأکید بر ضرورت تفکیک تاریخ از گرایش‌های سیاسی، اعلام کرده است که رسالت اصلی آن، ارائه تحلیل‌های مستند از وقایع تاریخی و معرفی چهره‌های برجسته ادبی و علمی کشور است. داکتر بسم‌الله م در بیانیه آغازین این جریان تأکید کرد که تاریخ صادقانه مایه بیداری و اتحاد ملت‌هاست، در حالی که روایت‌های آمیخته به تعصب می‌تواند منجر به تضعیف سرمایه‌های اجتماعی شود.

بر اساس مرام‌نامه این جریان، شناسایی و ستایش شاعران و نویسندگان، آموزش نسل جدید پژوهشگران و انکشاف حقایق تاریخی بدون در نظر گرفتن تعلقات سمتی و قومی، از اولویت‌های اساسی این نهاد به شمار می‌رود. دست‌اندرکاران این حرکت معتقدند که ادبیات بازتاب‌دهنده روح یک ملت است و باید به دور از تنش‌های روزمره، به عنوان پیوندی میان نسل‌های گذشته و آینده عمل کند.

در فراخوان رسمی این جریان از استادان دانشگاه، تاریخ‌نگاران، شاعران و روزنامه‌نگاران دعوت شده است تا با تکیه بر قلم و دانش خود، در راستای بیداری فکری و انسجام ملی سهم بگیرند. این نهاد بر این باور است که بازنویسی تاریخ بر پایه شعور و صداقت، مشعل پوهه (دانش) را در جامعه روشن نگه می‌دارد.

این در حالی است که کارشناسان امور فرهنگی معتقدند رژیم طالبان با اعمال سانسور بر محتواهای تاریخی و تلاش برای یک‌دست‌سازی روایت‌های فرهنگی، فضای فعالیت برای نهادهای مستقل را دشوار کرده است. به گفته صاحب‌نظران، در شرایطی که رژیم طالبان محدودیت‌های گسترده‌ای بر آزادی بیان و فعالیت‌های مدنی وضع کرده، حفظ بی‌طرفی علمی و ترویج تکثرگرایی فرهنگی با چالش‌های ساختاری جدی مواجه خواهد بود.

با آغاز فعالیت این جریان، انتظار می‌رود بستری نو برای گفتمان‌های تخصصی در حوزه میراث معنوی کشور فراهم شود؛ مسیری که تداوم آن مستلزم استقلال فکری و حمایت جامعه علمی در داخل و خارج از مرزها است.