وضعیت «شاخه خراسان» داعش پس از دستگیری پنجمین خلیفه

به گزارش الوقت، رهبر گروه تروریستی داعش در افغانستان شناسایی و دستگیر شد.

در همین ارتباط نیز، اداره امنیت ملی افغانستان با انتشار اعلامیه‌ای گفته است که اسلم فاروقی، رهبر شاخه خراسان داعش را همراه با نوزده جنگجوی دیگر این گروه در جنوب افغانستان دستگیر کرده است.

در اعلامیه امنیت ملی آمده است: «عبدالله اورکزی، مشهور به اسلم فاروقی رهبر گروه داعش شاخه خراسان با نوزده تن از همکاران نزدیکش از جمله قاری زاهد و سیف‌الله، مشهور به ابوطلحه پاکستانی طی یک عملیات هدفمند و پیچیده توسط نیروهای قطعات خاص امنیت ملی دستگیر شدند.»

در ادامه این اعلامیه آمده است: «اسلم فاروقی در اعترافات اولیه خود از ارتباطات گسترده سازمان‌های استخباراتی منطقه‌ای با گروه داعش شاخه خراسان پرده برداشته است.»

همچنین در این اعلامیه گفته شده که او از «قریه آخوندزادگان منطقه اورکزی اجنسی (پاکستان) است. نامبرده قبلاً به‌عنوان مسئول نظامی شهر پیشاور، قوماندان گروه داعش مستقر در دره عبدالخیل ولسوالی اچین ولایت ننگرهار و مسئول عملیات‌های داعش در خیبر اجنسی فعالیت داشته است.»

امنیت ملی افغانستان می‌گوید که فاروقی روابط تنگاتنگی با گروه لشکر طیبه و شبکه حقانی نیز داشت که این ارتباطات اکنون در سطوح مختلف گروه داعش شاخه خراسان گسترش یافته است.

همچنین دو فرد دیگری که همراه رهبر این شبکه بازداشت شده‌اند نیز به گفته امنیت ملی افغانستان «قاری زاهد، مشهور به معاذ، مسئول نظامی داعش در افغانستان و سیف‌الله، مشهور به ابوطلحه پاکستانی، مسئول جلب‌وجذب و تنظیم افراد در کتیبه‌های مختلف داعش در ولایت ننگرهار بوده‌اند.»

«اسلم فاروق»، نخستین رهبر داعش در افغانستان نیست که دستگیر می‌شود، بلکه او پنجمین رهبر گروه تروریستی داعش در افغانستان است که دستگیر می‌شود.

پیش از این در سنبله سال گذشته، مقام‌های محلی ولایت ننگرهار در شرق افغانستان اعلام کرده بودند که «ابوسعد ارهابی» رهبر داعش در افغانستان در ولسوالی خوگیانی این ولایت کشته شده است. او چهارمین رهبر داعش در افغانستان بود که در این کشور کشته می‌شود.

اولین رهبر این گروه به نام حافظ سعید خان در اسد ۱۳۹۵ و دومین رهبر این گروه به نام عبدالحسیب در ثور۱۳۹۶ در ولایت ننگرهار و سومین رهبر این گروه به نام ابو سید در سرطان ۱۳۹۶ در ولایت کنر کشته شده بودند.

گفته شده است که «اسلم فاروقی»، رهبر جدید داعش که به تازگی از پای درآمد، یکی از طراحان اصلی حمله اخیر در یک عبادتگاه شهروندان سیک افغانستان بوده است. در حمله علیه عبادتگاه اقلیت‌ سیک افغانستان در ۲۵ ماه مارچ سال جاری میلادی ۲۷ تن کشته شدند و دست‌کم ۸۰ تن زخمی شدند.

 ساعاتی پس‌ازاین حمله گروه تروریستی داعش مسئولیت این حمله خونین را بر عهده گرفت.

وضعیت «شاخه خراسان» گروه تروریستی داعش

گروه تروریستی داعش، کشورهای افغانستان، ایران، پاکستان و برخی مناطق آسیای میانه را «ولایت خراسان» خلافت اسلامی می‌داند و به همین دلیل، اعضای این گروه در افغانستان «داعش خراسان» نامیده می‌شود.

شاخه خراسان گروه داعش در جنوری ۲۰۱۵ اعلام موجودیت کرد.

در حال حاضر داعش در افغانستان عمدتاً در ننگرهار در شرق و جوزجان در شمال افغانستان نفوذ و حضور دارد، ولی هرازگاهی برخی بمب‌گذاری و حملات انتحاری در کابل و برخی جاهای دیگر هم به این گروه نسبت داده می‌شود.

حضور داعش در افغانستان در دوران حکومت وحدت ملی از ولسوالی اچین ننگرهار شروع شد. این گروه در اولین اقدام خود گروهی را که به گفتهٔ داعش، اعضای گروه طالبان بودند، به گونهٔ دسته‌جمعی با بمب منفجر کردند. این گروه در نمایش خشم و خشونت بر طالبان پیشی گرفت و با انجام حمله‌های انتحاری بر مسجدهای شیعیان کشور ثابت کردند که راه داعشیان عراق و سوریه را می‌روند.

در حال حاضر شمار افراد این گروه در ننگرهار به ۱۰۰۰ نفر می‌رسد که عمدتاً در ولسوالی‌های اچین، خوگیانی، پچیراگام و هسکه مینه مستقرند.

 تفاوت داعش افغانستان با داعش عراق و سوریه

بااین‌حال برخی کارشناسان معتقدند که داعشی که اکنون در افغانستان فعال است با داعشی که در عراق و سوریه فعالیت می‌کند متفاوت است، چون این داعش توسط سازمان استخبارات پاکستان و حتی برخی کشورهای عربی مانند عربستان ایجاد و به افغانستان فرستاده شده است.

از جمله مطیع‌الله خروتی، کارشناس مسائل افغانستان معتقد است: پاکستان همیشه تلاش کرده که در افغانستان نظامی بر سر کار باشد که به خواست آن کشور لبیک بگوید و از نقاط استراتژیک موجود علیه افغانستان استفاده کند، به این لحاظ پاکستان سیاست‌های کلی خود در قبال افغانستان را همواره دنبال می‌کند و فقط پروژه‌های خود را تغییر می‌دهد.

به گفته این روزنامه‌نگار افغانستانی بدین ترتیب پاکستانی‌ها برنامه‌های خود در افغانستان را از طریق طالبان دنبال کردند و اکنون هم بدیلی برای این گروه دارند و این به معنای آن است که دخالت پاکستان در امور افغانستان پایان نیافته و اهداف استراتژیک خود را می‌تواند در قالب گروه دیگری تحت عنوان داعش پیش ببرد.

خروتی معتقد است که پاکستانی‌ها به دنبال آن هستند که از یکسو به درخواست آمریکایی‌ها لبیک بگویند و اعلام کنند که طالبان را پشت میز مذاکره حاضر کرده‌اند و آن‌ها با حکومت افغانستان گفت‌وگو می‌کنند و مانند حزب اسلامی به آن می‌پیوندند و از سوی دیگر مداخلات خود در امور افغانستان را توسط داعش ساخته خود ادامه می‌دهد ضمن اینکه رابط‌هایی هم در داخل حکومت افغانستان با این گروه همکاری می‌کنند.

چرا داعش در افغانستان خطرناک‌تر است؟

حضور داعش به‌تنهایی خطر چندانی برای دولت و مردم افغانستان نیست، اما عوامل زیادی هستند که خطر داعش در افغانستان را به‌شدت نگران‌کننده می‌سازند. یکی از این عوامل، زمینه‌های اختلافات و شکاف‌های گوناگون اجتماعی در افغانستان است. شکی در این نیست که در حال حاضر نیز، اختلافات میان مردم و دولت افغانستان به‌صورت نهفته بسیار است، همین اختلافات سبب شده تا اختلافات عمیقی را میان دولتمردان ببینیم و قدرت و دولت را نیز به نحوی تقسیم شده میان دسته‌ها و گروه‌های مختلف شاهد باشیم.

گروه تروریستی داعش همانند القاعده گروهی تروریستی تقریباً بین‌المللی است که به فکر تأسیس خلافت اسلامی و سرنگونی تمامی کشورها و حاکمیت‌ها است. برای فعلاً آسیب‌پذیرترین کشورهای نزدیک به جغرافیای جنگ داعش، کشورهای آسیای میانه است که افغانستان به‌عنوان ترانزیت به این کشورها شناخته می‌شود. طالبان در این سال‌ها بیشتر محدود به جغرافیای افغانستان و پاکستان فعالیت کرده‌اند. در حال حاضر نیز طالبان در مقابل گروه داعش قرار داشته و شماری از کشورها به طالبان به‌عنوان یکی از سپرهای دفاعی احتمالی در مقابل داعش امیدوارند.

فقر در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی افغانستان نیز زمینه را برای سربازگیری گروه‌های تروریستی از افغانستان فراهم ساخته است. این انواع فقر سربازگیری گروه‌های تروریستی از مردم افغانستان را در گذشته، حال و آینده فراهم ساخته و می‌سازد. علاوه بر این زیادند کسانی که در گذشته تجربه حضور در جنگ‌های افغانستان را داشته‌اند و حضور در افغانستان برای آن‌ها سهل و راحت‌تر است.

با توجه به این‌ها و عوامل مختلف دیگر، زمینه‌های حضور داعش در افغانستان وجود دارد، همان‌گونه که تاکنون نیز این گروه فعالیت رو به رشدی در کشور داشته است. اما اقداماتی که در مقابل این گروه انجام شده، ناکافی، ضعیف و نگران‌کننده است و دولت افغانستان هیچ استراتژی مشخصی و نتیجه بخشی برای سرکوب و خفه کردن این گروه پیش از آنکه تبدیل به یک قدرت تهدیدکننده شود، ندارد.

• منبع: الوقت