نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، در دیدار با شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، در حاشیه مراسمی در باکو، بر لزوم حفظ آتشبس میان پاکستان و گروه طالبان تأکید کرد. این دیدار در پی شکست دور سوم مذاکرات میان دو طرف در استانبول و تشدید اختلافات، برگزار شد و ترکیه خود را همچنان آماده ایفای نقش میانجی اعلام کرده است.
رئیسجمهور ترکیه در این دیدار که در حاشیه پنجمین سالگرد «روز پیروزی» جمهوری آذربایجان برگزار شد، به نقل از خبرگزاری آناتولی، اعلام کرد که آنکارا «حملات تروریستی در پاکستان و تنشهای این کشور با گروه طالبان را از نزدیک دنبال میکند.» او «ادامه آتشبس» را مهم ارزیابی کرده و ابراز امیدواری نمود که مذاکرات آتی به «ثبات دائمی» منجر شود.
در مقابل، شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان، در سخنرانی خود از نقش ترکیه و قطر در تسهیل تلاشهای صلح میان کشورش و گروه طالبان قدردانی کرد. رهبران دو کشور توافق کردند که هماهنگی نزدیک خود را در مسائل منطقهای حفظ کنند تا تلاشهای مشترکی برای صلح و ثبات در جهان اسلام تقویت شود.
تلاشهای دیپلماتیک برای کاهش تنشها با شکست مواجه شده است. دور سوم مذاکرات میان پاکستان و گروه طالبان که به میانجیگری قطر و ترکیه در استانبول برگزار شد، به بنبست رسید.
در واکنش به این شکست، مقامات طرفین، مواضع متفاوتی را اعلام کردند. وزیر دفاع پاکستان گزارش داد که «در حال حاضر هیچ برنامهای برای دور بعدی مذاکرات وجود ندارد.» از سوی دیگر، سخنگوی گروه طالبان ضمن اعلام اینکه مذاکرات «هیچ نتیجهای» نداشته، با لحنی تند مدعی شد که «حلقاتی خاص در استخبارات و ارتش پاکستان کارشکنی میکنند و تلاش دارند با بهانهتراشی روابط را به تنش بکشانند.»
بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران منطقه معتقدند که این مناقشات میان گروه طالبان و پاکستان، هیچ ارتباط مستقیمی به مردم افغانستان ندارد. این تحلیلگران استدلال میکنند که این درگیریها ریشه در حمایت گروه طالبان از تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) دارد و مردم افغانستان تنها قربانیان پیامدهای خودخواهیها و محاسبات ژئوپلیتیکی هستند.
همچنین، این کارشناسان بر سابقه حمایتهای چندین دهه اخیر سازمان اطلاعات پاکستان (آیاسآی) از این گروه تأکید میکنند. آنها شرایط کنونی و ناامنیهای پاکستان را «حاصل سیاستهایی میدانند که اکنون دامن خود پاکستان را گرفته است.»
با توجه به شکست مذاکرات و رجزخوانیهای متقابل، چشمانداز آینده تنشهای مرزی مبهم است. در حالی که آنکارا و دوحه تلاش میکنند نقش میانجیگری خود را ادامه دهند، اختلاف نظر عمیق میان پاکستان و گروه طالبان خطر تشدید درگیریها در مرز را افزایش داده است.
مواضع رسمی طالبان مبنی بر نفی خط دیورند و احیای ایده «پشتونستان بزرگ»، یک چالش ژئوپلیتیکی و تهدیدی مستقیم علیه تمامیت ارضی پاکستان است. این رویکرد، در شرایط فشار TTP و بحران داخلی، خطر فروپاشی ژئوپلیتیکی را افزایش داده و اسلامآباد را ملزم به اتخاذ یک سیاست بازدارندگی قاطع و هوشمندانه میکند.
درگیری طالبان و پاکستان بیش از آنکه جنگی واقعی باشد، نمایشی برای مشروعیتبخشی به طالبان در قامت دولت ملی است. این تنشها با هدف بازسازی موازنه قدرت منطقهای طراحی شدهاند و رسانهها با برجستهسازی شعارهای وطنپرستانه، طالبان را از یک گروه افراطی به چهرهای قابل مذاکره در سطح بینالمللی بدل میسازند.
دکتر خالدین ضیایی، رئیس اندیشکده تعلیمی ملت افغانستان، در یادداشتی تازه هشدار داده که تنش میان طالبان و پاکستان به مرز جنگی برای بقا رسیده است.
در حالیکه از تنشهای مرزی و حملههای متقابل میان طالبان و پاکستان مدت زیادی نمیگذرد، نمایندگان دو طرف در ترکیه سرگرم گفتوگو هستند. طالبان از اعلام نتیجه خودداری میکند و میگوید هنوز زود است قضاوت شود. این نشستها در فضایی از بیاعتمادی و رقابت امنیتی جریان دارد و پیامدهایش میتواند بر سرنوشت مردم افغانستان سنگین باشد.