یک زن فیلمبردار و گفته‌هایش

هرازگاهی از بانوانی که تیر نگاه‌های اجتماعی هستند و توانسته‌اند گلیم خویش را از منجلاب جامعه سنتی برون کشند و بر سکوی شهرت اجتماعی تکیه زننند و شأن و شوکتی به چنگ آورند قدردانی شده و از آنان با احترام یاد می‌شود؛ اما دسته‌ای از زنان که مشغول فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی هستند همچنان به فراموشی سپرده‌ شده‌اند.

می‌خواهم از زنانی که در محافل و عروسی‌ها فیلم‌برداری و عکاسی می‌کنند بگویم؛ زیرا من خود نیز یکی از آنان هستم و با از مشکلات و چالش‌های آنان به خوبی آگاهم.

به نظر من قهرمانی فقط این نیست که بتوانیم فضانورد شویم و یا در میدان جنگ حضور داشته باشیم؛ بلکه زنانی که در مبارزه با مشکلات و سختی‌های فراوان زندگی آن‌هم در جامعه به شدت سنتی افغانستان پشتیبان اقتصادی خانواده‌های خود هستند نیز قهرمانان فراموش‌شده این جامعه هستند.

زنان فیلمبردار از ابتدای صبح تا آخرین لحظات عصر مشغول تصویربرداری و عکاسی از محافل هستند. آنان مجبورند بدون درنظرداشت خستگی جسمی و روحی تا ختم محفل کار کنند؛ حتی بیش‌تر اوقات پس از ختم محفل قبل‌از‌ظهر، بدون وقفه باید محفل بعدازظهر را آغاز کنند. آنان اکثر اوقات فرصت اندکی برای نان‌چاشت نیز پیدا نمی‌کنند و باید ساعت‌ها سرپا و دوربین بر دست همچنان بایستند.

تعدادی از این زنان فیلمبردار، این هنر را به صورت آماتور آموخته‌اند و از سطح سواد بالایی برخوردار نیستند؛ اما این کار را به خوبی آموخته‌اند. در کنار آنان، تعدادی از فیلمبرداران و عکاسان حرفه‌ای نیز حضور دارند. بانوانی که این هنر را به صورت حرفه‌ای در دانشگاه‌ها آموخته‌اند. این دسته از فیلم‌برداران و عکاسان زن به علت وجود فقر اقتصادی و تأمین نیازمندی‌های زندگی‌شان مجبورند به این کار اقدام کنند.

شاید اینگونه به نظر برسد که فیلمبرداری و عکاسی کاری آسان و ساده است؛ اما اینگونه نیست؛ بلکه این حرفه، کاری است که باید در آن از حوصله‌مندی و صبر زیاد کار گرفت. یک فیلمبردار باید بتواند لحظات ماندگار را با هنر و صبر و حوصله خود ثبت کند.

بسیاری از مردان نسبت به فیلمبرداران و عکاسان زن، نگاهی منفی دارند و افزون بر آن، در محافل عروسی بسیاری از مردان و پسران جوان اقدام به آزار و اذیت زنان فیلمبردار می‌کنند و حتی با الفاظ و رفتارهای نادرست آنان را می‌آزارند. آزاری که هنگام کار، هیچ کس آن را درک کرده نمی‌تواند.

آزار و اذیت مردانی که هنگام شدت و خستگی کار، ذهن و روح یک زن فیلمبردار را می‌آزارد بیانگر نوع نگاه سنتی و تحقیربرانگیز آنان نسبت به شیرزنانی است که دوشادوش مردان در پیشبرد امور زندگی خود کار و تلاش می‌کنند.

افزون بر آن، صاحبان محافل نیز با رفتارهای آمرانه خود، هیچ‌گاه شرایط کاری و آرامش روانی زنان فیلمبردار را درک نمی‌کنند.

یک زن فیلمبردار پس از یک روز سخت کاری با خستگی تمام به سوی خانه حرکت می‌کند و با ذهنی که از شنیدن تکه‌کلام‌های آزاردهنده و رکیک مردان و پسران خسته و کلافه شده است.

افزون بر آن دسته‌ای از زنان در خانواده با مشکلات زیادی روبرو هستند و تحمل همه این مسایل زن را هرقدر که قوی و مقاوم باشد، با خود در هم می‌پیچد؛ اما با آن‌هم زنان هرگز از تلاش و پشتکار برای بهبود شرایط زندگیشان دست برنمی‌دارند.

• ام‌البنین یعقوبی، خبرگزاری شانا، کابل