هرم چهارم مصر

پدرش امام جماعت و موذن مسجد روستا بود و از کودکی فاطمه را «اُم کلثوم» می‌خواند.

از پدرش قرائت و تلاوت قرآن آموخت و پنج ساله بود که با برادرش به مکتب رفت و دیری نپایید که قرآن را ازبر کرد. ۱۳ ساله بود که لباس پسرانه می‌پوشید و با پدرش در عروسی‌ها و مهمانی‌های توانگران می‌خواند و به تأمین مخارج خانه کمک می‌کرد.

۲۱ ساله بود که به قاهره رفت و در کاخ عزالدین برنامه اجرا کرد. ۲۲ ساله بود که در ماه رمضان در برابر شیخ زکریا احمد خواند و درخشید. ۲۶ ساله بود که کار پیوسته‌اش را با آهنگساز بنام، احمد صبری و سراینده سرشناس احمد رامی آغاز کرد نواختن عود را آموخت و و یک سال بعد به ضبط صفحه گرامافون پرداخت و پس از آن رفته رفته خواننده تراز اول جهان عرب به شمار آمد.

پخش صدایش از رادیو، حرکتی انقلابی در جهان اسلام بود.

۲۸ ساله بود که گروه «تخت» را از نوازندگان سرشناس عود، قانون، ویلون و «رِق» (دایره زنگی) گردآورد و در کنار سروده‌های کلاسیک، به اجرای ترانه‌های محلی پرداخت.

لرزش‌ها و تحریرهای ریز و تند و پردامنه آواز او سبک ویژه‌ای در موسیقی عربی پدید آورده است. ۳۷ ساله بود که در فیلم «وداد» بازی کرد و ۵۲ ساله بود که رباعیات خیام را با آهنگ‌هایی از احمد صبری و ترجمه احمد رامی اجرا کرد.

۵۶ ساله بود که بیماری تیروئید، کبد و صفرایش تشدید شد. به سبب مدت زمان طولانی که در برابر پرژکتور بود مجبور به استفاده از عینک سیاه شد. او در همین سال با پزشک معالجش ازدواج کرد و تا پایان عمر همراه او بود.

۵۸ ساله بود که ترانه «و لله زمان یا سلاحی» (چه عمری گذشت ای سلاح من) را خواند که ۲۳ سال تا سال ۱۹۷۹ سرود ملی مصر بود. او به همراه محمد عبدالوهاب، فرید الاطرش و عبدالحلیم حافظ چهار هرم موسیقی مصر را می‌سازد.

وی در روستایش مسجد، بیمارستان و فرهنگسرا ساخت و در برق‌رسانی به آن منطقه نقش سازنده داشت.

دوگول، رئیس جمهور فرانسه پس از شنیدن و دیدن کنسرتش در تالار المپیای پاریس گفت: «با آوازتان دل من و همه فرانسه را به وجد آوردید.»

او بیش از ۶۰ سال آواز خواند، زنان را به هنر و تلاش‌های اجتماعی دعوت کرد و فروتنانه سرمشق هنرمندان به ویژه زنان به شمار آمد. رادیو قاهره کنسرت‌های بزرگ ماهانه او را بیش از سی سال مستقیم پخش می‌کرد.

چهار میلیون نفر در مراسم خاک‌سپاری‌اش شرکت کردند و در سال ۲۰۰۱ دولت مصر در کاخ نخست‌وزیری موزه‌ای با وسایل شخصی او بنا کرد.

ام کلثوم در ۷۷ سالگی در قاهره درگذشت.

• منبع: وبسایت فارسی دویچه‌وله