نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
توافق‌نامه‌ای که بین روسیه و ازبکستان درباره ساخت نیروگاه هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۱۸ امضا شد موجب ایجاد نگرانی‌هایی در بین ساکنان مناطق نزدیک به این نیروگاه و کشورهای همسایه شده است. این تصمیم واکنش‌های متفاوتی را در کشورهای آسیای میانه در پی داشته است. ساکنان مناطق نزدیک به محل این نیروگاه از مخالفان اصلی ساخت آن هستند و نزدیک‌ترین همسایگان کشور ازبکستان با توجه به فجایع هسته‌ای که در اوکراین، ژاپن و سایر کشورها رخ داده است از تأسیس این نیروگاه هسته‌ای در ازبکستان نگران هستند.
مباحث و گفتگوهای مرتبط با فجایعی که در تعدادی از تأسیسات هسته‌ای جهان به وجود آمده است؛ متوقف نمی‌شود. می‌توان گفت که تعداد حامیان و مخالفان ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای تقریباً برابر است؛ اما با گذشت هر سال، بر تعداد حامیان و طرفداران انرژی‌های غیرهسته‌ای افزوده میشود.
بازدید ولادیمر پوتین، رئیس جمهور روسیه از ازبکستان بیانگر آن است که این تأسیسات ساخته خواهد شد. آقای پوتین با «شوکاف میرزیویف» همتای ازبکستانی خود درباره تجزئیات ساخت این پروژه گفتگو کرده است.
اکنون که به نظر می‌رسد این تأسیستات ساخته خواهد شد. این نیروگاه هسته‌ای با هزینه‌ای در حدود ۱۱ میلیارد دالر آمریکایی توسط شرکت انرژی هسته‌ای روسیه (روس اتم) در نزدیکی دریاچه «توزکان ایدر» در منطقه «جیزک» ازبکستان ساخته خواهد شد. بر اساس پیش‌بینی‌ها اولین واحد تولید برق آن در سال ۲۰۲۸ به بهره‌برداری خواهد رسید.
پیش‌بینی میشود که در نتیجه راه‌اندازی این ایستگاه، ازبکستان سالانه قادر به صرفه‌جویی در حدود ۷ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی خواهد شد که اگر بدون پردازش آن فروخته شود، سالانه حدود ۵۵۰ تا ۶۰۰ میلیون دالر برای ازبکستان درآمد خواهد داشت.
بااین‌حال، حتی این ارقام و محاسبات امیدوارکننده باعث ایجاد سرخوشی خاصی در آگاهی عمومی شهروندان ازبکستان نشده است. افزون بر این، اکثر شهروندان جمهوری ازبکستان به‌طور واضح به ایده راه‌اندازی رآکتور هسته‌ای محتاطانه می‌نگرند.
درواقع، پیامدهای نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل و فاکوشیمای ژاپن به وضوح نشان داد که پروژه‌های هسته‌ای می‌توانند منجر به نتایج جبران‌ناپذیری منتهی شوند؛ پیامدهایی که حتی بلندپروازانه‌ترین پیش‌بینی‌ها درباره منافع و مزایای اقتصادی آن قادر به تحت‌الشعاع قراردادن مضرات آن نخواهد بود.
اگر بسیاری از پارامترهای بارز آسیای میانه را در نظر بگیریم، باید اعتراف کنیم که این منطقه نمی‌تواند یکی از باثبات‌ترین مناطق روی نقشه جهان برای راه‌اندازی تأسیسات اتمی باشد. اگر درباره چشم‌انداز نیروگاه‌های هسته‌ای از نظر ایمنی به‌طورکلی صحبت کنیم، آن‌ها حاوی درصد نسبتاً بالایی از خطر هستند.
فعالان محیط‌زیست ازبکستان با راه‌اندازی صفحه فیس‌بوک «ازبکستان در برابر نیروگاه‌های هسته‌ای» در پی آن هستند تا مخالفت خود را با تأسیس این نیروگاه هسته‌ای اعلام کنند.
فعالان محیط‌زیست و سایر مخالفان تأسیس این نیروگاه، با ارسال درخواستی خطاب به رئیس جمهور ازبکستان و همچنین به «نربایف» رئیس ارشد پارلمان، «الکسی لیخاچیو» مدیر عامل شرکت روس اتم و رهبری آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای خواستار آن شدند تا این موضوع (تأسیس نیروگاه هسته‌ای) به نظرسنجی عمومی (رفراندم) گذاشته شود. شهروندان ازبکستان در حالی که از این تصمیم ناراضی هستند معتقدند که این تصمیم بدون درنظرگرفتن نظریات متخصصان اتخاذ شده است.
در واقع می‌توان گفت که ابراز نظر مردم ازبکستان در موضوعات مهم کشورشان، امری عادی به نظر نمی‌رسد. مقامات جدید ازبکستان به سوی دمکراتیزه‌کردن زندگی و احترام به حقوق و آزادی‌ها می‌روند؛ اما احترام به نظریات و دیدگاه‌های شهروندان برای رهبری سیاسی این کشور، ضروری و مهم نبوده است.
هنوز هم حال‌وهوای حکومت استبدادی (۱۹۹۱-۲۰۱۶) در ازبکستان حس میشود؛ افزون بر آن رهبران این کشور نظریات کارشناسان و موقعیت جغرافیایی خاص این جمهوری را در نظر نگرفته‌اند. جیزک یکی از مناطق زلزله‌خیز فعال ازبکستان است که دست‌کم سالانه بین ۱۰ تا ۱۲ مورد زلزله با دامنه یک تا چهار نقطه ثبت میشود. کارشناسان منطقه می‌گویند که این منطقه محل مناسبی برای ذخیره زباله‌های هسته‌ای نیست.
خطر مهم‌تری که می‌توان به آن اشاره کرد، نزدیکی این نیروگاه به افغانستان بی‌ثبات است. حتی این خطر را نیز می‌توان محتمل دانست که ممکن است این نیروگاه هسته‌ای به ابزاری در دست تروریستان و افراط‌گرایانی که حامل عناصر جنگ‌های ترکیبی و نامتقارن هستند، تبدیل شود.
تأسیس این نیروگاه اتمی با توجه به شرایط کنونی آسیای میانه، از جمله ازبکستان و مخصوصاً افغانستان، وضعیت منطقه را به شدت نگران‌کننده و مبهم خواهد کرد.
کشته شدن بیش از صد تن بر اثر تنش‌های قومی در «فرغانه» (۱۹۸۹) و درگیری‌های منظم بین‌مرزی کشورهای همسایه باعث نگرانی و عدم خوش‌بینی صاحب‌نظران و نخبگان محلی در احتمال بروز شرایط اضطراری در نیروگاه‌های هسته‌ای و عدم حفظ وضعیت پایدار میشود.
به نظر می‌رسد دولت‌های کشورهای آسیای میانه قصد ندارند تا از نتایج منفی فعالیت نیروگاه‌های هسته‌ای درس بگیرند و در پی راه‌اندازی دوباره تأسیسات هسته‌ای نباشند!
در اینکه به صدای دانشمندان، متخصصان در مخالفت با راه‌اندازی تأسیسات اتمی گوش داده نمی‌شود جای شکی نیست؛ اما اعضای جامعه مدنی و فعالان محیط‌زیست مصمم هستند تا درخواست‌هایشان را درباره متوقف کردن ساخت این نیروگاه هسته‌ای به گوش مقامات عالی برسانند.
بسیاری از سازمان‌های دولتی و غیردولتی دراین‌باره هشدار می‌دهند و در تلاشند تا این موضوع را به گوش نهادها و سازمان‌های بین‌المللی برسانند. به عنوان مثال، این موضوع در نشستی در سازمان امنیت و همکاری اروپا مطرح و در این راستا به موضوع حقوق بشر در ازبکستان نیز اشاره شد.
فعالان اجتماعی فقط درباره چگونگی نادیده گرفتن افکار عمومی در این زمینه از سوی مقامات جمهوری ازبکستان به‌طور فشرده گفتگو و ابرازنظر کرده‌اند. قابل توجه است که اخیراً، جمهوری دیگری پس از اتحاد جماهیر شوروی از لیتوانی، از شورای اتحادیه اروپا خواسته است که جمهوری اسلوونی سابق، بلاروس را مجبور کند تا مجدداً نگرش خود را نسبت به نتایج آزمایش‌های استرس‌زا برای بلایا بازبینی کند. «مینسک» بر اساس اسناد متهم است که قبل از شروع به کار واحد اول نیروگاه هسته‌ای، تعهدات لازم برای اجرای توصیه‌های مربوط به ایمنی را بر عهده نمی‌گیرد بااین‌حال، این داستان دیگری است.
یکی از پرسشهای مهم در نوسازی و توسعه کشورها این است که «چرا برخی کشورها توسعه مییابند و برخی نه؟» و گاهی حتی اگر بهزور هم کمی به جلو برده شوند، باز بهراحتی به عقب بازمیگردند؟ چه چیزی است که تفاوت کشورها را رقم میزند؟ چه چیزی است که کشوری را میکند «ژاپن» یا «آلمان» […]
رئیس سازمان پیمان امنیت جمعی گفت تهدید هراسافگنی از افغانستان افزایش یافته است.
زمانی که قدرتی بزرگ، وارد حوزۀ نفوذ سنتیِ قدرتی متوسط میشود، یک شیوۀ رویارویی برای طرفِ ضعیفتر آن است که از درگیری مستقیم با قدرت نیرومندتر پرهیز کرده و هزینۀ حضورش را زیاد کند. وضعیتی که به مداخلهگرِ خارجی، ضربه زده و هزینه تحمیل کند؛ وضعیتی مبهم و خاکستری!
رهبر جبهه مقاومت ملی روز یکشنبه گفت که در سهسال اخیر برآیند هر نوع تعامل با طالبان، ظلم بیشتر این گروه بر مردم افغانستان بوده است. احمد مسعود در یک نشست مجازی گفت که با «گذشت هر روز اتحاد ما بیشتر و عمر طالب کوتاهتر میشود. از آغاز امسال تلاشهای زیادی برای انسجام و اتحاد […]
دیدگاه بسته شده است.