بازداشت دانشجوی طب به‌علت انتقاد از قصاص در فیس‌بوک

طالبان یک دانشجوی طب به‌نام احمدالله را در قندهار به‌علت انتقاد از اجرای علنی قصاص در فیس‌بوک بازداشت کردند. این اقدام پس از اعدام منگل در خوست توسط یک کودک ۱۳ساله صورت گرفت؛ دوازدهمین اعدام علنی طالبان در چهار سال اخیر. نهادهای حقوق بشری این رویداد را غیرانسانی و مغایر قوانین بین‌المللی دانسته‌اند.

طالبان بار دیگر با بازداشت یک دانشجوی جوان به‌علت انتقاد از اجرای علنی حکم قصاص در خوست، موج تازه‌ای از نگرانی‌ها درباره آزادی بیان، حقوق بشر و امنیت فعالان مدنی در افغانستان برانگیخته‌اند.

این رویداد نه تنها پرسش‌های جدی درباره مشروعیت مجازات‌های علنی طالبان ایجاد کرده، بلکه بار دیگر نگاه جامعه جهانی را به وضعیت شکننده حقوق شهروندان افغانستانی جلب کرده است.

وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان اعلام کرده است که «احمدالله»، دانشجوی دانشگاه خصوصی ملالی در قندهار، به‌دلیل انتشار پستی انتقادی در فیس‌بوک بازداشت شده است. او در نوشتهٔ خود از اجرای علنی حکم قصاص در ولایت خوست انتقاد کرده بود؛ حکمی که روز سه‌شنبه (۱۱ قوس) علیه فردی به نام منگل اجرا شد.

به گفته سخن‌گوی این وزارت، احمدالله در پست خود از «الفاظ نامناسب» استفاده کرده است. گزارش‌ها نشان می‌دهد که اجرای حکم قصاص منگل توسط یک کودک ۱۳ ساله انجام شد؛ رویدادی که به‌عنوان دوازدهمین مورد اعدام علنی طالبان در چهار سال گذشته ثبت شده است. این اقدام طالبان واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج از افغانستان برانگیخته است.

ریچارد بنت، گزارش‌گر ویژهٔ حقوق بشر سازمان ملل متحد برای افغانستان، در واکنش به این رویداد، آن را «غیرانسانی، ظالمانه و مغایر با قوانین بین‌المللی» توصیف کرد.

او تأکید کرد که چنین مجازات‌هایی نه تنها با اصول حقوق بشر در تضاد است، بلکه اثرات روانی و اجتماعی جبران‌ناپذیری بر جامعه افغانستان خواهد گذاشت.

طالبان طی چهار سال گذشته بارها به اجرای مجازات‌های علنی از جمله اعدام، زندان و شلاق در برابر چشم عموم اقدام کرده‌اند. هزاران نفر در ولایت‌های مختلف در برابر دیدگان مردم شلاق خورده‌اند؛ اقدامی که به باور نهادهای حقوق بشری، نقض آشکار کرامت انسانی و تلاشی برای ایجاد فضای رعب و وحشت در جامعه است.

بازداشت احمدالله و اجرای علنی حکم قصاص در خوست، بار دیگر نشان داد که آزادی بیان و حقوق اساسی شهروندان افغانستانی در معرض تهدید جدی قرار دارد.

این رویدادها نه تنها مسئولیت اخلاقی و حقوقی طالبان را برجسته می‌سازد، بلکه ضرورت اقدام فوری جامعه جهانی برای حمایت از حقوق بشر در افغانستان را یادآور می‌شود. آیندهٔ جامعه مدنی افغانستان وابسته به آن است که صدای منتقدان خاموش نشود و کرامت انسانی قربانی سیاست‌های خشونت‌محور نگردد.